Własny lapbook

Jestem w wielu grupach nauczycielskich i z przerażeniem obserwuję, jakim powodzeniem cieszą się lapbooki - gotowce. Wszystko jest w szablonach, gotowy tekst, nauczyciel kseruje, a uczniowie tylko wycinają, kolorują i naklejają. Czego uczy ich taka aktywność (poza rozwijaniem motoryki małej)? Gotowy lapbook może być estetyczny i można się nim pochwalić. Ale na pewno nie pozwala pogłębić wiedzy na dany temat, gdyż uczenie się wymaga przetwarzania informacji, a nie biernego czytania i naklejania. A przecież tak łatwo to zmienić na efektywne ćwiczenie służące uczeniu się!

Lapbook pasuje chyba do każdego tematu. Świetnie nadaje się zwłaszcza na podsumowanie projektu, lektury albo omawianego działu. Jeśli pozwolimy uczniom i uczennicom wykonać własny lapbook (nie z szablonu), także rozwiną motorykę małą, a poza tym zyskają wiele innych korzyści:

• uczą się planowania i organizacji pracy, gdyż sami muszą zdecydować, jakie informacje i gdzie umieścić
• zazwyczaj lapbooki wykonuje się w parach lub małych zespołach, uczniowie więc rozwijają współpracę i komunikację
• rozwijają poczucie sprawstwa, gdyż robią pracę według własnego pomysłu
• przetwarzają informacje, ponieważ wyszukują je i decydują, co zamieścić w lapbooku, w jakiej formie - tu nie sprawdzają długie teksty skopiowane z sieci, trzeba je przerobić na hasła, pojedyncze zdania, rysunki, mapy myśli, sketchnotki
• rozwijają kreatywność - przecież nie muszą wykonywać elementów lapbooka, które pokaże nauczyciel, mogą wymyślić swoje, które być może lepiej sprawdzą się do zaprezentowania wybranych informacji
• rozwijają logiczne myślenie - czasami trzeba nieźle pokombinować, aby dobrze umieścić tekst na danym elemencie
• lapbooki pozwalają doświadczać, eksperymentować, uczyć się na błędach - to istna szkoła cierpliwości
• na koniec prezentują swoją pracę, wyjaśniając, dlaczego właśnie to i właśnie tak prezentują; uczą się argumentować i występować publicznie; zwiększają satysfakcję z własnej pracy
• rozwijają zainteresowania i talenty dzięki temu, że zwykle wybiarają sposób prezentacji zgodny z ich zamiłowaniami
• angażują się w to, co robią, nie ma tu więc problemu z motywacją (zdarzają się trudności indywidualne, gdyż przy lapbooku trzeba sporo czytać; bywają też problemy ze współpracą, ale to jest potrzebne, aby nauczyć się współpracy)
• zapamiętują wiedzę, którą wykorzystują do wykonania lapbooka - nie trzeba się potem jakoś szczególnie uczyć, bo informacje są już świetnie przetworzone; wystarczą drobne powtórki.

Tutoriali na temat wykonania własnego lapbooka jest w sieci mnóstwo, wystarczy wpisać hasło "lapbook" na youtube. Jednak aby wpis był pełny, postanowiłam zebrać w jednym miejscu niezbędne informacje. Nagrałam więc kilka filmików z instruktażem eloementów, jakie rozbiliśmy wielokrotnie z uczniami z klas 1-3 i starszych (na języku angielskim, np. na lekcjach kulturowych o krajach anglojęzycznych). Pamiętajcie jednak, że to tylko kropla w morzu możliwości... 

A zatem do dzieła! Wykonujemy własny lapbook.

Potrzebne materiały: 

• kolorowa sztywna kartka A3 (blok techniczny)
• 2-3 kolorowe kartki A4 z bloku technicznego
• 2-3 kartki A4 z bloku rysunkowego (kolorowe lub białe)
• nożyczki
• klej
• zszywacz (niekoniecznie - kieszonke można skleić)
• linijka i ołówek

Mój lapbook wygląda tak: 

Ja nic nie pisałam na elementach, ani nie ozdabiałam lapbooka, pokazałam jedynie technicznie, jak wykonać pewne elementy. Warto przed rozpoczęciem zastanowić się, jak zorganizować pracę - kiedy pisać i rysować? Przed naklejeniem elementu do lapbooka, czy po? Jak podzielić pracę w zespołach? Jak zapewnić porządek i wykorzystać maksymalnie kartki, aby nie produkować niepotrzebnie śmieci? 

Zaczynamy:

Potem wykonujemy kolejne elementy.

Koperta: 

Kieszonka: 

Harmonijka (dzieci mają często problem ze złożeniem jej równo, pokazuję zatem jak to zrobić):

Kwiatek (chociaż ja wybrałam wersję prostszą - na bazie kwadratu; oryginalnie kwiatek ma okrągły środek i zaginane płatki):

Rozkładówka: 

Książeczka: 

Na stronie zewnętrznej powinien znaleźć się tytuł lapbooka oraz ewentualnie podtytuł i dekoracje. 

O lapbookach pisałam też tutaj - znajdziecie tam też przykładowy lapbook uczniów klasy 2 oraz szablony elementów. 

Po co kupować lapbooki? 

Po co stać przy ksero przygotowując materiały dla uczniów i uczennic, skoro taka aktywność tak mało im daje? 

Czy nie łatwiej jest zrobić z nimi lapbooki "od zera", według ich własnych pomysłów, pozwalając im uczyć się i rozwijać umiejętności? 

Może takie lapbooki nie będą tak piękne i estetyczne jak "gotowce", ale w szkole chodzi przecież o uczenie się...