21 lekcji na XXI wiek

Czy życie ma sens? Czy istnieje prawda obiektywna? Czy rozwój cywilizacyjny sprawia, że w XXI wieku jesteśmy bliżej uzyskania odpowiedzi na nurtujące nas od zawsze pytania? Według autora książki "21 lekcji na XXI wiek" - Yuvala Noah Harariego jesteśmy bardziej zagubieni niż kiedykolwiek wcześniej. Czemu?

Dawniej światem "rządziły" wielkie ideologie: faszyzm, komunizm, libaralizm. Autor nazywa je narracjami, albo opowieściami. One wyznaczały człowiekowi drogę - łatwiej było podejmować decyzje, gdyż wybierało się to, co było zgodne z wyznawaną ideologią. Dzisiaj jednak świat to supermarket z tysiącami różnych opcji - każdy wybiera dowolną narrację, albo ich mieszankę. Może też tworzyć nowe.  Problem w tym, że "sens życia nie jest gotowym produktem. Nie ma żadnego boskiego scenariusza i nic poza mną nie może nadać sensu memu życiu.To ja przepajam wszystko sensem dzięki własnym wolnym wyborom i dzięki własnym uczuciom." 

To brzmi jak sielanka - wolność wyboru. Ale czy łatwo jest poznać samego siebie w świecie, w którym ciągle ktoś próbuje nas zhakować:

Na ile jestem sobą, kiedy na każdym kroku podejmuję decyzje oparte o reklamy, opinie innych, promocje, obowiązujące prawa oraz modę? 

Te i wiele innych dylematów porusza Harari w swojej książce. Nie ze wszystkimi się zgadzam, ale wszystkie wywołują głęboką refleksję, dlatego gorąco polecam tę książkę. Przyznam, że uświadomienie sobie niektórych faktów mocno mnie przygnębiło...

To wszystko jest bardzo ważne w kontekście edukacji (w książce jest też rozdział poświęcony edukacji, jednak nie jest on szczególnie odkrywczy, to raczej przesłanki z całości lektury więcej podpowiadają nauczycielom i edukatorom). Nasi obecni uczniowie są właśnie takimi zagubionymi w świecie płatkami śniegu, targanymi przez różne wichury, podświadomie szukającymi właściwej drogi. Czy system edukacyjny oparty na wiedzy jest dla nich odpowiedni? Zwłaszcza biorąc pod uwage fakt, że wiedza nie jest czymś stałym, zmienia się teraz szybciej niż kiedykolwiek dotąd dzięki odkryciom i wynalazkom... Czego potrzebują nasi uczniowie, aby odnaleźć się w tak niestabilnym świecie?  

Harari sugeruje, że młodzi ludzie powinni rozwijać umiejętności, zwłaszcza 4K: kreatywność, współpracę (kooperację), komunikację i krytyczne myślenie. Mówi się o tym od dawna. Dzięki lekturze tej książki dużo lepiej rozumiem, dlaczego jest to takie ważne.