Budowanie zdań

Budowanie zdań

Budowanie zdań to ćwiczenie, które wykonuje się z uczniami od pierwszej klasy SP. Najpierw jako układanie zdań z wyrazów i ustawianie wyrazów w prawidłowej kolejności. Potem pojawia się stale jeszcze przez wiele lat (zdania pojedyncze i złożone, części zdania, rodzaje zdań...). Zdanie to podstawa języka. 


Budowanie prawidłowych zdań nie jest dla dzieci zadaniem łatwym. Nie sprzyja temu spędzanie czasu wolnego z grami, w których występują pojedyncze słowa, wyrażenia, lub równoważniki zdań. Łatwiej mają te dzieci, którym rodzice czytają, ale dobrze wiemy, że nie każdy nasz uczeń ma taki luksus. Dlatego od samego początku nauczyciel powinien zwracać uwagę na zdania:

  • budowanie zdań z wyrazów
  • ustawianie wyrazów w prawidłowej kolejności
  • rozwijanie zdań
  • odpowiadanie na pytania pełnymi zdaniami
  • udzielanie pełnych odpowiedzi na pytania w zadaniach z treścią
  • tworzenie opowiadań, choćby ustnie.

Trzeba to robić na różne sposoby, aby dotrzeć do wszystkich dzieci - każdy ma inne potrzeby, więc jedni uczniowie zrozumieją, jak się tworzy zdania zapisując je w zeszycie, inni grając w gry, a jeszcze inni korzystając z narzędzi TIK. Nie wystarczą gotowe zadania z kart ćwiczeń, gdzie dziecko z rozsypanki wyrazowej ma utworzyć zdanie i zapisać je. To jest tak naprawdę kolejny etap. Powinniśmy zacząć od innych zadań. 

Poniżej przedstawiam kilka propozycji ćwiczeń.

1. 

Proponuję zacząć od zadania w genially, gdzie poszczególne części zdania są zaznaczone na inne kolory - to pozwala dzieciom zrozumieć strukturę zdania, oczywiście bez używania nazw części zdania ani części mowy, bo na to jest jeszcze za wcześnie. Dzieci przesuwają poszczególne wyrazy na białe pole testując, które opcje są prawidłowe, a które nie. Dzięki temu mogą dostrzec konieczność nie tylko ustawienia wyrazów w odpowiedniej kolejności, ale też użycia prawidłowej formy:

Link do ćwiczenia genially

2. 

Zdania zapisane w pliku tekstowym, każde w oddzielnej tabelce z 1 wierszem, każde słowo w oddzielnej kolumnie. Uczeń wycina, układa w prawidłowej kolejności przesuwając wyrazy, testując różne opcje, a kiedy znajdzie właściwą - wkleja do zeszytu i przepisuje. Skoro dzieci mają te zdania przepisać, pilnuję, aby układać zdania tylko z poznanych liter.

Dzieciom, które mają problemy z przepisywaniem tekstu drukowanego literkami pisanymi, proponuję inną wersję - najpierw układają zdanie jak opisane wyżej, potem dopasowują do tego wyrazy napisane literami pisanymi i dopiero wklejają i przepisują do zeszytu. 
Przy okazji trenujemy motorykę małą (wycinanie, klejenie, pisanie), utrwalamy pisownię poznanych liter i połączeń między nimi, a także wielką literę na początku zdania i kropkę na końcu. W mojej klasie dzieci zwykle na koniec wymieniają się zeszytami i sprawdzają sobie nawzajem, przy czym ja im pomagam mówiąc: Sprawdźcie, czy wyrazy są ułożone w prawidłowej kolejności; czy na początku zdania znajduje się wielka litera; czy na końcu jest kropka; czy wyraz "Adam" ma na początku wielką literę; czy wszystkie pozostałe litery w zdaniu są małe. W ten sposób dzieci dodatkowo utrwalają prawidłową pisownię, a ja mam większa pewność, że dzieci wykonały ćwiczenie prawidłowo (nie jestem w stanie podczas lekcji sprawdzić zeszytu wszystkim 26 uczniom...).

3. 

Kreatywna zabawa - uczeń kręci ruletką i układa zdanie z wylosowanym wyrazem, potem 3-4 uczniów podaje inne propozycje na zdanie. Potem (nie na początku klasy pierwszej) możemy poprosić, aby każdy uczeń zapisał w zeszycie zdanie z wylosowanym wyrazem, a potem uczniowie w parach sprawdzają, czy ułożone zdania są poprawne. Możemy też ustalić, że ułożone zdanie musi mieć przynajmniej 5 wyrazów. 


Losować możemy za pomocą ruletki, możemy też przygotować karteczki i włożyć je do słoika lub sztywne paski (papier techniczny) włożone do kubka. Czasami używam też patyczków laryngologicznych, po których świetnie pisze się flamastrami lub cienkopisami. 

4. 

Korzystając z powyższego koła fortuny układaliśmy razem zdania. Pierwszy pomysł zawsze był krótki, na 3-4 wyrazy. Potem pytałam, jak możemy to rozwinąć. Chętni uczniowie dodawali kolejne wyrazy, aż doszliśmy do długości ponad 10 wyrazów. 
Przykład - wylosowaliśmy wyraz "kolorowe". Umówiliśmy się, że nie zmieniamy formy, czyli w zdaniu ten wyraz musi pojawić się właśnie tak, a nie "kolorowymi" albo "kolorowa". Pierwsza wersja była krótka: W plecaku są kolorowe kredki. Potem rozwijaliśmy ją:
  • W plecaku są kolorowe kredki, którymi można malować. 
  • W plecaku są kolorowe kredki, którymi można namalować pirata. 
  • W plecaku są kolorowe kredki, którymi można namalować pirata i jego domek. 
  • W plecaku są kolorowe kredki, którymi można namalować pirata i jego kolorowy domek. 
  • W plecaku są kolorowe kredki, którymi można namalować pirata i jego kolorowy domek na statku.
Wykorzystaliśmy to zdanie do nauki sposobu uczenia się - robienia notatek piktogramami. Uczniowie narysowali piktogramy do najważniejszych wyrazów w zdaniu, a kolejnego dnia wróciliśmy do tej notatki i za jej pomocą odtworzyliśmy zdanie. Okazało się, że to świetny sposób nauki!

5. 

Kolejne narzędzie TIK - tym razem przesuwanie wyrazów w dwóch wersjach: kolekcja kilku aplikacji w learningapps:


oraz porządkowanie w wordwall:


6. 

Pobawmy się, wykorzystując gry (Dixit, Rory's Cubes) lub zdjęcia z internetu, zwłaszcza takie, które wzbudzą w uczniach emocje. 

Jako miłośniczka sztuki czasami łaczę w tym zadaniu edukację polonistyczną i plastyczną, pokazując uczniom znane obrazy, na których dużo się dzieje, np. Dziwny ogród Mehoffera. Wystarczy podzielić uczniów na 2-3 osobowe grupy, wyznaczyć czas, np. 5 min., pokazać uczniom zdjęcie lub obraz i powiedzieć START. Każda grupa ma w wyznaczonym czasie zapisać (narysować piktogramami) jak najwięcej poprawnych zdań dotyczących pokazanego obrazu. Po słowie STOP wszyscy odkładają ołówki i kolejno czytają swoje zdania, a reszta ocenia, czy zdanie jest prawidłowe. Za każde poprawne zdanie grupa otrzymuje 1 punkt. Kto uzbiera najwięcej punktów? To zadanie łatwo przekształcić dla uczniów nieco straszych - wygrywa drużyna, która ułoży najdłuższe poprawne zdanie. 
Gdy do zadania dorzucimy element rywalizacji, nauka przestaje być nauką, staje się zabawą. 

Jakie macie sprawdzone pomysły na zadania ze zdaniami?
Sprawdziany: robić czy nie?

Sprawdziany: robić czy nie?

W internecie huczy od opinii różnych nauczycieli na temat robienia sprawdzianów. Podobnie było wiosną - edukacja zdalna odnawia te toczące się od lat dyskusje. Poglądy są ekstremalne: niektórzy twierdzą, że w edukacji online czy offline sprawdziany robić trzeba oraz że to przede wszystkim (albo nawet tylko) sprawdziany obrazują poziom wiedzy i umiejętności uczniów; inni wręcz rezygnują ze sprawdzianów w ogóle stawiając na relacje z uczniami i dbając o ich dobrostan. 



A gdyby tak zastosować złoty środek? 

Zgadzam się z opinią, że sprawdziany stresują uczniów. Poza tym trudno jest przygotować taki sprawdzian, który obiektywnie sprawdzi zarówno wiedzę, jak i umiejętności uczniów. Umiejętności powinny być przecież sprawdzane w praktyce, a nie wszystkie zagadnienia da się przygotować do sprawdzenia w formie pisemnej. Są też tacy uczniowie, którzy podczas lekcji wykazują się dużą wiedzą, dobrze odpowiadają na pytania, proponują ciekawe rozwiązania zadań, jednak na sprawdzianach wypadają kiepsko, gdyż mają trudności np. ze zrozumieniem tekstu czytanego i nie rozumieją poleceń. A przecież sprawdziany opierają się na tekstach. 

Z drugiej strony, sprawdzian wymaga od ucznia dużego skupienia i pracy samodzielnej, więc faktycznie może pokazać, ile uczeń wie. Podczas pracy na lekcji nauczyciel często pomaga uczniom, naprowadza ich, poprawia drobne błędy, w rezultacie taka praca nie jest w pełni samodzielna. Czasami wystarczy drobna wskazówka, aby uczeń wykonał ćwiczenie dobrze. Na sprawdzianie wychodzi, czy uczeń radzi sobie bez wskazówek. Dodatkowo, sprawdzian zapowiedziany (a tylko takie uznaję) zmusza ucznia do powtórzenia materiału. Nie zapominajmy też, że nasi uczniowie będą musieli pisać w życiu różne egzaminy - sprawdziany mogą ich do tego przygotować, nauczyć radzić sobie z emocjami i wypracować strategie rozwiązywania zadań.


Uważam, że oceniając wiedzę i umiejętności uczniów należy wziąć pod uwagę kilka podstawowych zasad:

  1. Należy korzystać z różnych metod sprawdzania wiedzy i umiejętności (w zależności od przedmiotu): sprawdziany; wypracowania; notatki; wypowiedzi ustne (nie wyrywanie ucznia do odpowiedzi, tylko rozmowa!); prace twórcze, jak plakaty, lapbooki itp.; prezentacje; projekty; ćwiczenia praktyczne (wykonanie doświadczenia lub ćwiczenia) i inne. 
  2. Sprawdzian powinien być zindywidualizowany - na pewno trudno jest przygotować inny sprawdzian dla każdego ucznia, ale powinniśmy przygotować przynajmniej kilka wersji w zależności od potrzeb naszych uczniów. Niektórzy potrzebują mniejszej ilości tekstu; większych liter; mniej skomplikowanego zadania; mniej szczegółowego rysunku itp. Dyslektyk, który w celu wykonania zadania będzie musiał przeczytać całą stronę tekstu napisanego małym drukiem na pewno zadania nie wykona, chociaż być może wiedzę ma. 
  3. Sprawdzian powinien być przeprowadzony w przyjaznej atmosferze, a uczeń nie powinien czuć presji, gdyż stres może zablokować logiczne myślenie. Sprawdziany nie są po to, aby złapać ucznia na popełnieniu błędu, ale aby pokazać zarówno uczniowi, jak i nauczycielowi, co uczniowie potrafią, a nad czym jeszcze należy popracować. Dlatego prace trzeba dokładnie przeanalizować i podsumować. Nie będę rozpisywać się tutaj na temat oceny sumującej i kształtującej, gdyż to odrębny temat, ale każdy uczeń powinien otrzymać informację zwrotną - przynajmniej ustną. 
  4. Nie musimy robić sprawdzianu po każdym przerobionym dziale. Ustalmy zawczasu, którą partię materiału da się podsumować w formie projektu lub prezentacji, a gdzie najlepszy będzie sprawdzian. 



Dlaczego o tym piszę?
Nie tylko z powodu burzy w internecie, ale też dlatego, że mam świeże doświadczenia z tym związane. 

W ramach diagnozy na początku klasy 1 zrobiłam uczniom sprawdzian. Była to dla nich nowa forma pracy, więc przed pisaniem usiedliśmy w kole i wyjaśniłam im, że będą wypełniać kartę pracy (nie nazwałam tego sprawdzianem, gdyż niektórzy mają starsze rodzeństwo i na pewno słowo "sprawdzian" niezbyt dobrze im się kojarzy). Wytłumaczyłam, po co to piszemy: aby oni sami oraz ja mogli sprawdzić, co wychodzi im dobrze, a nad czym muszą popracować. Opowiedziałam im o zasadach pisania, wyjaśniłam, jak to będzie wyglądało i co mają zrobić, kiedy nie zrozumieją polecenia albo nie będą umieli wykonać zadania. Dzięki tej rozmowie nie było strachu i wszyscy wiedzieli, czego się spodziewać. 

Same sprawdziany dały mi bardzo dużo informacji o pracy i wiedzy moich uczniów. Podczas lekcji trudno jest zapamiętać dokładnie, kto jak pracuje, gdyż cały czas jestem zajęta - nie mam czasu zanotować, a po lekcji pamiętam najczęściej tylko niektóre sytuacje. Sprawdziany dają mi szansę dokładnej analizy pracy każdego ucznia. Dowiaduję się też rzeczy dodatkowych, jak np. tego, kto zaglądał do kolegi z ławki, zamiast robić samodzielnie, co w jednym przypadku było dla mnie bardzo dużym zaskoczeniem... Uczniowie musieli wszystko wykonać sami - przeczytać, wybrać dobre linijki do napisania, nie przypomniałam im o kropce na końcu zdania ani o wielkiej literze na początku. 

Dzięki sprawdzianowi mogę udzielić informacji zwrotnej uczniom i ich rodzicom. Wiem też, jakie zadania muszę planować na kolejne lekcje aby rozwijać umiejętności, których wielu uczniów jeszcze nie zdobyło.  


Notes zajęć w Teams

Notes zajęć w Teams

W poprzednim wpisie zasugerowałam, jak można wykorzystać Teams poza spotkaniami online. Często jednak zdarza się, że ktoś nie potrafi wejść na Notes zajęć. 



Dlatego nagrałam krótki filmik instruktażowy, w którym dokładnie pokazuję, jak wejść na Notes zajęć oraz jak się po nim poruszać. Filmik jest przeznaczony raczej dla ucznia lub rodzica, ale nauczyciel początkujący w Teams też może znaleźć coś dla siebie. 




Teams to dużo więcej niż spotkania online

Teams to dużo więcej niż spotkania online

Znowu zaczęła się edukacja zdalna i Teams poszedł w ruch. Ja jednak używałam go cały czas, również podczas lekcji w szkole. Nie, nie łączyłam się z uczniami online. Cały czas korzystałam przede wszystkim z wpisów oraz notesu zajęć. 


Notes zajęć wykorzystuję do planowania kolejnych lekcji. W sekcji Tylko dla nauczyciela dodaję kolejne strony, które nazywam datą lekcji oraz tematem dnia lub tematem lekcji. Sekcje to przerabiane działy. Na każdej stronie zapisuję sobie kolejne ćwiczenia, aktywności, załączam materiały takie, jak linki, zdjęcia, filmiki, nagrania czy inne dokumenty, abym podczas lekcji nie musiała ich szukać tylko mogła od razu wyświetlić uczniom. Po lekcji kopiuję daną stronę do Biblioteki zawartości, aby mogli z tych materiałów skorzystać Ci, którzy byli nieobecni w szkole. 

Kolejną korzyścią jest to, że do mojego zespołu dołączony jest też nauczyciel wspomagający, który widzi plan pracy na kolejne dni i w razie potrzeby zawczasu dostosowuje zadania dla uczniów z orzeczeniami. Dzięki temu nie musimy spotykać się specjalnie po to, aby omawiać plan pracy w kolejne dni. 


W notesie zajęć w sekcji Tylko dla nauczyciela dodałam też Diagnozę, w której znajdują się strony poświęcone wszystkim uczniom mojej wychowawczej klasy. Jak tylko zaobserwuję coś ważnego, notuję, żeby mi nie uciekło. W każdej chwili mogę tam zajrzeć i przejrzeć wszystkie dotychczasowe wpisy, dzięki czemu mam pełny obraz aktywności każdego dziecka.

Do mojego notesu zajęć podłączyłam aplikację Insights, dzięki której mogę sprawdzić, którzy uczniowie logowali się na Teams w ostatnich dniach.

W starszych klasach z notesu zajęć korzystam w podobny sposób. Dorzucam do tego komunikację we wpisach - kiedy planuję podczas lekcji wykonywać z uczniami jakieś zadanie online, np. komiks w canvie albo wspólną prezentację podsumowującą dział, we wpisach wklejam im link, oni logują się na Teams na tabletach lub komputerach w pracowni komputerowej i od razu mogą zacząć pracę. 

Z wpisów z maluchami korzystam raczej do komunikacji z rodzicami (moi pierwszoklasiści nie czytają jeszcze tak sprawnie). Zdarza się, że bierzemy udział w jakiejś akcji i proszę rodziców o zdjęcia lub filmiki. Stało się tak np. wtedy, kiedy rozmawialiśmy o rodzinie i o zawodach naszych rodziców. Skoro z powodu COVID rodzice nie mogą nas odwiedzić w sali, aby opowiedzieć nam o swoim zawodzie, poprosiłam ich o nagranie krótkiego filmiku. Okazało się to strzałem w dziesiątkę, gdyż niektórzy pracują w takich godzinach, że nie mieliby nawet szansy na odwiedzenie nas podczas lekcji. Filmik nagrali w weekend i wrzucili go we wpisy, a ja pokazałm uczniom podczas zajęć. 

Co więcej, zamiast marnować papier na xerowanie przedmiotowych zasad oceniania oraz kontraktu klasowego w starszych klasach wrzuciłam to w pliki w zespole, a także na odpowiednią stronę w notesie zajęć. 


W praktyce działa to tak, że na samym początku lekcji loguję się na Teams, otwieram odpowiednią stronę i mam już wszystko pod ręką. Notes zajęć mogę wykorzystać też do robienia notatek w czasie lekcji - jeśli wyświetlam uczniom stronę z daną lekcją, zamiast pisać na tablicy, mogę pisać od razu na stronie. Wtedy notatka zostanie już dla nich na przyszłość. Nie używam tej opcji na każdej lekcji, gdyż uczniowie korzystają z zeszytów. A jednak czasami przydaje się notowanie czytelne, z różnymi kolorami, tabelkami itp. 
 

Do zespołu na Teams możemy podłaczyć też inne przydatne aplikacje takie, jak Flipgrid (przydaje się m. in. na lekcjach języka angielskiego do nagrywania wypowiedzi uczniów), Nearpod, Kahoot i inne. Wtedy wszystko jest w jednym miejscu, nic nie ginie, uczeń może to łatwo odnaleźć zarówno podczas lekcji, jak i w domu. 

Zdecydowanie dostęp do Office 365 był dla mnie jedną z największych korzyści wiosennej edukacji zdalnej. 

Projekt "Dobrze, że jesteś"

Projekt "Dobrze, że jesteś"

Na początku roku szkolnego ważna jest integracja uczniów, a także nauka o emocjach i sposobach radzenia sobie z tymi negatywnymi. Zagadnienia te realizowaliśmy w tym roku poprzez projekt eTwinning "Dobrze, że jesteś". 



Projekt założony został jeszcze w wakacje, podczas seminarium w grupie Aktywna Tablica z eTwinning. Zapisani byli do niego wszyscy uczestnicy seminarium, chociaż aktywnie uczestniczyło tylko klas. To nawet lepiej - w mniejszym gronie można się lepiej zintegrować. 

Na początku współpracowali nauczyciele, nie tylko planując aktywności projektowe, oznaczając swoje szkoły na mapie, ale też tworząc wspólnie kolekcję Wakelet z pomysłami na zabawy integrujące zespół klasowy. 

Następne działania były realizowane z uczniami. Dużo rozmawialiśmy o emocjach, stworzyliśmy fotoalbum ze zdjęciami uczniów wyrażającymi różne emocje (fotoalbum zawiera zdjęcia dzieci, jest więc dostępny na Twinspace). Następnie nagraliśmy wspólny podcast o sposobach radzenia sobie ze złością. Okazało się, że uczniowie z innych szkół mają zupełnie inne pomysły. Warto było te pomysły porównać. 

Potem zastanawialiśmy się, jak czujemy się w naszej szkole. Uczniowie narysowali różne miejsca: salę lekcyjną, stołówkę, szatnię, plac zabaw, bibliotekę dodając obok minkę wyrażającą ich uczucie w danym miejscu. Porównaliśmy nasze odpowiedzi z odpowiedziami dzieci z innych szkół poprzez stworzenie wspólnej prezentacji zawierającej rysunki. Pocieszające było to, że wszyscy uczniowie dobrze czują się w sali lekcyjnej. Uczniowie ze Stojadeł wyjątkowo dobrze czują się w bibliotece, czego nie potwierdzili uczniowie z innych szkół. 



Starsi uczniowie również zaproponowali sposoby radzenia sobie z negatywnymi emocjami - oni zamieścili swoje wskazówki na tablicy Linoit. Stworzyli też prezentację PowerPoint zawierającą miejsca nastrajające pozytywnie. Tablica i prezentacja zawierają dane uczniów, dostępne są więc na Twinspace. 

W projekcie brali udział też nauczyciele języka nagielskiego. Oni zapoponowali uczniom stworzenie kodeksu klasowego po angielsku. Wykorzystaliśmy do tego prezentacje mentimeter:


Dziękujemy naszym partnerom za udział w projekcie. 


Nauka przez kodowanie

Nauka przez kodowanie

Oczywiście, wzięliśmy udział w CodeWeek 2020. Całe wydarzenie trwa 16 dni, postanowiłam więc, że każdego dnia będziemy robić coś związanego z kodowaniem. To zmusiło mnie do poszukiwania różnych zadań na kodowanie, które mogłabym wykorzystać nie tylko na zajęciach komputerowych, ale też podczas edukacji polonistycznej, matematycznej, plastycznej czy języka angielskiego. Czasami było to sporym wyzwaniem, ale pozwoliło odkryć nowe możliwości na działania interdyscyplinarne. 

Wymyśliłam sporo różnorodnych zadań. Poniżej przedstawiam propozycję na lekcje języka angielskiego (nie tylko na Tydzień Kodowania).


Zadanie, które łączy kodowanie z utrwaleniem słownictwa - wykonana w edytorze tekstu pusta tabela 8 x 8, przerobiona na zdjęcie narzędziem "Wycinanie" lub zrzutem ekranu. Resztę wykonałam w Canvie dla oświaty: utworzyłam nową prezentację, przesłałam i wkleiłam zdjęcie tabeli z edytora tekstu, a następnie wyszukałam elementy: babcia, dziadek, mama, tata, siostra, brat. Dostosowałam ich wielkość do pól w tabeli, ustawiłam w różnych miejscach, dodałam czarne kwadraty i pola tekstowe (A, B, C...). Z boku wstawiłam legendę oraz 4 strzałki, każda skierowana w innym kierunku, aby uczniowie od razu skojarzyli, o jaki kod mi chodzi. Podczas lekcji wyświetliłam planszę na monitorze interaktywnym, a uczniowie rysowali kody strzałkowe na kartkach.

Taka plansza pozwala na indywidualizację pracy - każdy uczeń może otrzymać inne zadanie. Przykłady poleceń do planszy:

łatwe

  • How to get to grandma from point C?
  • How to get to sister from point B?

średnie

  • How to get to grandpa from point B?
  • How to get to brother from point E?

trudne

  • How to get to dad from point D?
  • How to get to mum from point A?

Można to zadanie odwrócić - pokazać uczniom kod strzałkowy i zapytać, do kogo dojdą, jeśli zaczną od punktu ... ? Np. 

Who do you get to when you start in point A?


To zadanie uniwersalne - mogę je wykorzystać do omówienia wielu zagadnień (nie tylko na lekcjach języka angielskiego). Wystarczy zamiast członków rodziny wstawić inne symbole. Wykonaine planszy zajmuje 10 minut, a zabawy wystarczy na całą lekcję, a nawet  2. 





Zdrowa dieta uczniów

Zdrowa dieta uczniów

Widząc, że moi uczniowie przynoszą w kanapnikach ciasteczka, batoniki i słone przekąski, a kanapki zwykle zawierają białe pszenne bułeczki, postanowiłam zaplanować dla nich zadanie edukacyjne na temat zdrowej diety. Dla pierwszaków było to dość dużo pracy, więc rozbiliśmy zadanie na 2 dni. Opisuję tu zadanie, a nie konspekt. Są więc przede wszystkim instrukcje dla uczniów, bez określonego limitu czasowego na każde ćwiczenie, gdyż nauczyciel musi sam określić, ile czasu potrzebują jego uczniowie. 



TYTUŁ ZADANIA:  ZDROWA DIETA

Klasa: I

Cel ogólny: Uczeń potrafi określić, które dania są dla niego zdrowe.

Cele szczegółowe:

Uczeń:

  • rozwija motorykę małą
  • współpracuje w grupie
  • wie, jak zbudowana jest piramida zdrowego żywienia
  • dopasowuje poszczególne produkty do odpowiednich pięter piramidy żywienia
  • wykorzystuje zdobytą wiedzę
  • planuje przykładowe menu na cały dzień
  • ocenia, czy menu przygotowane przez inną grupę jest zdrowe
  • podsumowuje zdobytą wiedzę w OK zeszycie oraz w podcaście dla rodziców.

Etapy zadania: 

1. Wprowadzenie - praca z planszą edukacyjną "Piramida żywienia"

Co to jest? 

Do czego służy?

Jak możemy to wykorzystać na co dzień?

Czego powinniśmy jeść najwięcej? Czego najmniej?

Gdzie znajdują się na piramidzie słodycze? Czy to oznacza, że w ogóle nie wolno ich jeść?

2. Nazwanie poszczególnych pięter piramidy i podanie przykładów produktów, które się na nich znajdują 

3. Wykonanie własnej piramidy żywienia

Będziemy tworzyć z plasteliny produkty spożywcze i zamieścimy je na brystolu tak, aby powstała piramida żywienia. Podzielmy się na grupy w taki sposób, aby każda grupa odpowiadała za jedno piętro piramidy. Która grupa powinna być największa? Kolejna grupa będzie miała 1 członka mniej. Za które piętro będzie odpowiadała ta grupa? Następny zespół stworzy produkty mleczne. Ilu członków będzie miał ten zespół? Czwarta grupa jest jeszcze mniejsza, swtorzy produkty z przedostatniego piętra. Jakie produkty stworzy ostatnia grupa? 

Ustalcie w grupach, co lepi każdy członek zespołu. Zwróćcie uwagę na proporcje -  załóżmy, że dynia jest wielkości piłeczki do tenisa (prezentacja piłki). Jakiej wielkości ma być chleb? A wiśnie? 

Gotowe produkty przyklejcie we właściwym miejscu piramidy, tak aby były rozłożone równomiernie na całej powierzchni. 


4. Tworzenie menu na cały dzień

Wykorzystajmy teraz piramidę żywienia do zaplanowania posiłków na cały dzień. Pracujcie w parach. Na białej kartce A4 narysujcie dania, które może zjeść dziecko tak, aby było zdrowe. 

Kryteria sukcesu:

  • menu składa się z 5 posiłków: śniadanie, drugie śniadanie, obiad, podwieczorek, kolacja
  • każdy posiłek zawiera owoc lub warzywo
  • skomponowanie posiłków odzwierciedla układ na piramidzie żywienia: w ciągu całego dnia najwięcej jest warzyw i owoców, nieco mniej produktów zbożowych, jeszcze mniej nabiału, mało mięsa, ryb lub jajek i najmniej tłuszczy. 
Przykładowe menu:

5. Ocena koleżeńska

Opowiedzcie sąsiedniej parze o swoim menu. Wysłuchajcie ich opinii. W razie potrzeby wprowadźcie zmiany do swojego menu. Następnie posłuchajcie uważnie, jak sąsiednia para skomponowała swoje menu. Czy ich menu spełnia kryteria sukcesu? Co można poprawić? 

6. Notatka w OK zeszycie

Zapiszcie lub narysujcie z dzisiejszej lekcji to, co chcecie zapamiętać. 

7. Nagranie przesłania dla rodziców

Za Waszą dietę w dużym stopniu odpowiadają Wasi rodzice, gdyż zwykle to oni przygotowują Wam posiłki. Warto, aby i oni wiedzieli, co jest dla Was zdrowe. Nagrajmy dla nich kilka najważniejszych informacji. Zastanówcie się, co chcecie powiedzieć. Kiedy będziecie gotowi, podnieście do góry rękę, a ja podejde do Was z dyktafonem i nagram Wasze słowa. Potem zamieszczę nagranie na blogu klasowym, aby rodzice mogli go posłuchać. 


O ZADANIU

Ostatni punkt można pominąć, jeśli nie mamy wystarczająco dobrego kontaktu z rodzicami - niektórzy mogą poczuć się urażeni, kiedy dzieci będą mówiły im, co powinni robić. Zaproponowałam nagranie podcastu, gdyż robimy to regularnie z uczniami. Można podcast zamienić na filmik z udziałem uczniów, kukiełek, lub na filmik poklatkowy. Ta ostatnia opcja będzie wymagała więcej czasu, ale pozwoli uczniom rozwinąć jeszcze więcej umiejętności.  


Rozwijanie kreatywności - pomysły

Rozwijanie kreatywności - pomysły

Stwierdzenie, że kreatywność jest ważna w naszym życiu to truizm. Mimo to nadal bardzo często kreatywność jest mylona z twórczością. Dowodem na to może być prowadzenie zajęć rozwijających kreatywność uczniów w polskich szkołach - często są to kolejne zajęcia plastyczne, na których nauczyciel narzuca temat i technikę wykonania pracy. Nie ma wtedy miejsca na kreatywność uczniów. Kreatywność jest wtedy, kiedy uczeń musi wymyślić rozwiązanie problemu, metodę dojścia do celu lub nowy produkt, wykorzystując posiadaną wiedzę, w razie potrzeby doszkalając się.  

Kreatywność można i trzeba rozwijać na każdym przedmiocie, nie tylko na specjalnych zajęciach. Można to robić na wiele sposobów, niekoniecznie przez całą lekcję. Czasami wystarczy krótkie ćwiczenie wplecione w zajęcia i pomagające utrwalić lub zastosować właśnie zdobytą wiedzę. Często zdarza się, że do końca lekcji zostanie nam kilka minut i nie bardzo wiemy, jak je zagospodarować - czemu nie zrobić krótkiego ćwiczenia rozwijającego kreatywność? Jeśli uczniowie naprawdę zaangażują się w ćwiczenie, wyjdą na przerwę i dalej będą je wykonywać. Ważne są jednak dwie podstawowe zasady: 
  1. każdy pomysł jest dobry
  2. nauczyciel wycofuje się, daje dużo przestrzeni uczniom, aby sami szukali rozwiązań. 
Poniżej  znajdziecie przykłady aktywności rozwijających kreatywność uczniów, które da się wykorzystać w wielu sytuacjach. Zachęcam również do zajrzenia do kolekcji Wakelet "Rozwijanie kreatywności" i dodania tam Waszych pomysłów. 

Plastycznie

Kreatywne pudełko - w sali znajduje się pudełko, do którego wkładamy przez cały czas różne materiały, resztki bibuły, tasiemek, tkaninę, naklejki, klej brokatowy, sznurek, rolki po papierze toaletowym... co tylko znajdziemy i nie jest nam w danym momencie potrzebne. Podczas zajęć narzucamy temat i otwieramy pudełko, a dzieci tworzą pracę na podany temat z wykorzystaniem dowolnych materiałów. Potem opowiadają o swojej pracy - co przedstawia, dlaczego wykorzystały właśnie te materiały.

Projektowanie strojów - kiedy poznajemy epokę lub postać historyczną, dzieci projektują dla niej strój z wykorzystaniem wiedzy o danej epoce i modzie wtedy panującej. 

Kreatywny rysunek - każdy uczeń otrzymuje kartkę z elementem rysunku, np. kreska, fala, figura geometryczna itp. w dowolnym miejscu kartki. Zadaniem ucznia jest przerobić ten kształt na pełny rysunek. 

Projektowanie - uczniowie w parach lub grupach projektują wnętrze wymarzonej sali lekcyjnej lub teren szkoły. Projektować można prawie wszystko: samochód, plac zabaw, samolot, łódź podwodną, pokój, meble itd. 

Językowo

Kreatywne opowieści - nauczyciel podaje początek opowieści, np. "Wiele lat temu w małej wiosce na południu Polski mieszkała dziewczynka o imieniu Zosia". Dzieci w grupach dopisują kolejne zdania. Można zrobić z tego grę - każda osoba podaje 1 kolejne zdanie. Pomysł nadaje się też do wykorzystania na lekcje języka obcego (opowieść układamy w języku obcym).

Opowieść ze słów - wpowadzamy temat, dzieci podają skojarzenia - pojedyncze słowa lub wyrażenia. Dzielimy uczniów na grupy, ustalamy minimalną liczbę słów do wykorzystania, dzieci wybierają z podanych wcześniej skojarzeń ustaloną liczbę słów i budują opowieść zawierającą wybrane słowa. 

Lektura - podczas omawiania lektury uczniowie wcielają się w postać wybranego bohatera i odgrywają scenkę, w której bohater przeżywa inną przygodę niż opisana w książce, ale zachowuje się typowo dla siebie. 

Intrygujące zdanie - nauczyciel prowokuje uczniów mówiąc zdanie, które ich zaskakuje, np. "Na uschniętej gałęzi rośnie różowa gruszka". Zadaniem uczniów jest zadawanie pytań, np. dlaczego gałąź jest uschnięta, czy kolor różowy ma jakieś znaczenie, czy różowa gruszka jest zdrowa, kto chce ją zjeść itd. Potem uczniowie pracują w grupach i powtarzają zadanie: jedna osoba wymyśla zaskakujące zdanie, reszta zadaje pytania. 

Niemożliwy wierszyk - uczniowie wymyślają wierszyk, niekoniecznie rymowany, którego konstrukcja opiera się na antonimach, np. Na miękkim kamieniu siedziała młoda staruszka itd. 

Technicznie

Tekturowe pudło - przywozimy na lekcję pudła tekturowe, wzięte np. ze sklepu spożywczego, dzieci w grupach budują z nich np. środek transportu lub instrument.

Z czego da się zbudować ... - rozmawiamy z uczniami o tym, z czego da się zbudować np. samolot. Na kolejną lekcję uczniowie przynoszą zaproponowane przez siebie materiały i budują samolot. 

Co można zrobić z ... - dzielimy uczniów na grupy i każdej grupie dajemy wybrany materiał, np. białą kartkę, folię aluminiową itp., pytamy dzieci, co można z tego materiału zrobić; uczniowie w grupach realizują swoje pomysły.

Matematycznie

Narysuj potwora - uczniowie w parach tworzą wzór do rysowania potwora, a potem wymieniają się kartkami i grają:

Kodowanie - uczniowie otrzymują tabelę do kodowania; rysują na niej wybrany kształt, a potem na oddzielnej kartce tworzą kod do swojego rysunku, np. na czerwono: A2, A3, A4, A5; na zielono: B5, B7... Wymieniają się kartkami i rysują na czystej tabeli według kodu innej osoby. 


Zadania z treścią - dzieci układają zadanie z treścią do podanego działania. 

Kinestetycznie

Taśma malarska - na podłodze w sali lub na korytarzu szkolnym przyklejamy kawałek taśmy malarskiej tworząc dowolny kształt, np. linię, kwadrat, falę. Kiedy dzieci zapytają, po co to zrobiliśmy,  pytamy: A jak myślisz? Co to może być? Uczniowie wymyślają różne sposoby wykorzystania kształtu. 
Most - na placu szkolnym lub na sali gimnastycznej dzieci mają za zadanie przejść na drugą stronę nie dotykając podłogi. Mogą budować most z dowolnych materiałów: ławki, kartki, szarfy itp. 

Taniec - w grupach dzieci wymyślają choreografię do wybranego utworu muzycznego.

Grając

Dixit - uczniowie w parach lub grupach losują kilka kart z dowolnej części gry i układają z nich historyjkę. W zależności od możliwości uczniów ustalamy, czy muszą wykorzystać wszystkie karty, czy np. 5 z nich. Wprowadzeniem do tej zabawy może być wybranie jednej karty i opowiedzenie o niej: co to jest, gdzie to jest, co się stało przed chwilą, co się wydarzy za chwilę, kim są ludzie na karcie, dlaczego tak się zachowują. 

Rory's Cubes - gramy według instrukcji: uczniowie pracują w grupach, rzucają kostkami i z wyrzuconych obrazków układają historię - wszyscy razem lub każdy po kawałku. 

Kostki opowieści - kostki z rysunkami mogą stworzyć sami uczniowie: każdy uczeń otrzymuje szablon, najlepiej skopiowany na sztywnej kartce, na każdej ściance kostki rysuje dowolny obrazek lub symbol, potem wycina i skleja kostkę. Uczniowie pracują w grupach i wykorzystują kostki do układania opowieści. 


Tworzenie gry - uczniowie projektują i wykonują nową grę, np. planszową. Tworzą planszę i wymyślają do niej zasady. Potem testują i w razie potrzeby wprowadzają zmiany. 

Z narzędziami TIK

Komiksy w Canvie - jeśli nauczyciel posiada konto Canva dla oświaty, może zaprosić uczniów do zespołu. Każdy uczeń ma za zadanie stworzyć w canvie komiks związany z lekcją. Zadanie nadaje się na każdy przedmiot, zwłaszcza na języki obce. 

Koło fortuny - można je stworzyć np. w Wordwall, na polach koła mogą znaleźć się ikony, rysunki lub po prostu kolory. Uczniowie kręcą kołem i układają historię do kolejno wylosowanych ikon. Poniżej przykład zabawy językowej - koło fortuny z literkami, po zakręceniu kołem trzeba ułożyć zdanie, którego każdy wyraz zaczyna się na wylosowaną literę. 

Co mówi obraz - do wykonania w Canvie, PowerPoint, a nawet w Paint. Wklejamy zdjęcie lub obraz przedstawiający ludzi, a uczniowie dorysowują chmurki i wymyślają, co mówią poszczególne osoby.

Tworzenie ebooka - uczniowie układają opowieść i tworzą do niej ilustracje, a potem wklejają wszystko do ebooka, np. Book Creator. Gotową pracę można udostępnić innym grupom lub klasom i poprosić ich o komentarze. 

Awatary - stworzenie postaci i opowiedzenie o niej - kim jest, co lubi robić, gdzie mieszka, jakie ma talenty, jakie ma marzenia i plany na przyszłość itp. Można wykorzystać program Voki, Avatar Maker, tjr.pl i inne. 

Różne

Koło - pod krzesłem każdego ucznia przyklejamy kółko; na lekcji mówimy, że każdy uczeń otrzymuje dzisiaj niespodziankę, która jest schowana na miejscu siedzenia każdego dziecka. Kiedy uczniowie odnajdą swoje koła, nauczyciel też ma swoje koło - pokazuje je i mówi, że on dzisiaj otrzymał koło od samochodu. Pyta kolejnego ucznia, co otrzymał. Każdy uczeń wymyśla, czym jest jego koło. 

Urządzenie przyszłości - uczniowie w grupach projektują urządzenie, którego obecnie na świecie nie ma, ale uważają, że jest potrzebne. Rysują to urządzenie i opisują je: do czego służy, dla kogo jest stworzone, dlaczego uważają, że jest potrzebne. 

Dary natury - podczas spaceru uczniowie zbierają różne przedmioty: patyki, kamienie, szyszki, pióra itp. Potem tworzą z nich pracę, układając swoje zbiory na kartce i dorysowując potrzebne elementy. 

Tytuł - pokazujemy uczniom obraz lub zdjęcie, a uczniowie wymyślają pasujący do niego tytuł.

Muzyka - słuchamy wybranego utworu instrumentalnego, uczniowie starają się wyobrazić sobie, co przedstawia. Potem mogą to narysować lub o tym opowiedzieć, a starsi mogą stworzyć teledysk do utowru, np. tworząc animację poklatkową.

Nowe państwo - uczniowie tworzą nowe państwo, każda grupa odpowiada za inny element: mapa, język (kilka wyrażeń lub zasad gramatycznych), flaga, hymn państwowy, tradycje itp. 

Rozwiązanie problemu - przedstawiamy uczniom problem (związany z jakimś miejscem lub problem występujący między ludźmi, problem konkretnej osoby bez podawania konkretnie, czyj to problem itp.), uczniowie w grupach dyskutują nad rozwiązaniami. Zaznaczamy, że mogą zaproponować wszystko, nawet takie pomysły, które są nierealne na daną chwilę, gdyż np. nie istnieją urządzenia potrzebne do realizacji pomysłu. Potem dyskutujemy, co jest potrzebne, aby to rozwiązanie wcielić w życie i w razie potrzeby projektujemy niezbędne przyrządy czy materiały. 

Gotowanie - uczniowie wymyślają przepis na jakieś danie, np. pizzę lub kanapkę. Zastanawiają się, jakie składniki pasują do siebie, co lubią, a potem wykonują danie według przepisu. 

Co by było gdyby... - nauczyciel rzuca intrygujące stwierdzenie, np. "Co by było gdyby nauczyciele byli motylami?" Uczniowie wymyślają odpowiedzi. Warto przygotować sobie wiele takich pytań, każde zapisane na osobnej karteczce, i w wolnej chwili losować je i omawiać z uczniami. 

Życzę kreatywnych zajęć!!!


Copyright © Blog Dla Nauczycieli , Blogger